1. Số hữu tỉ
- Số hữu tỉ là số viết được dưới dạng phân số `a/b` với `a,b in ZZ;b ne 0`
- Tập hợp số hữu tỉ được kí hiệu là `QQ`
Ví dụ: `-5`; `0`; `-0`,`41`; `2 5/9` đều là số hữu tỉ vì:
`-5=(-5)/1`; `0=0/1`; `-0`,`41=(-41)/100`; `2 5/9 =23/9`.
Chú ý:
+ Mỗi số nguyên là một số hữu tỉ.
+ Các phân số bằng nhau là các viết khác nhau của cùng một số hữu tỉ.
Ví dụ: Vì `1/2 =2/4` nên `1/2` và `2/4` cùng biểu diễn một số hữu tỉ.
2. Biểu diễn số hữu tỉ trên trục số
Tương tự số nguyên ta có thể biểu diễn mọi số hữu tỉ trên trục số.
- Điểm biểu diễn số hữu tỉ a được gọi là điểm a.
- Do các phân số bằng nhau cùng biểu diễn một số hữu tỉ nên khi biểu diễn số hữu tỉ trên trục số ta chọn một trong những phân số đó để biểu diễn. Thông thường ta chọn phân số tối giản để biểu diễn số hữu tỉ đó.
- Nếu số hữu tỉ chưa viết dưới dạng phân số thì ta viết lại chúng dưới dạng phân số rồi biểu diễn phân số đó trên trục số.
Ví dụ: Để biểu diễn số hữu tỉ `3/5` trên trục số ta làm như sau:
+ Chia đoạn thẳng đơn vị thành `5` phần bằng nhau, lấy một đoạn làm đơn vị mới thì đơn vị mới bằng đơn vị cũ.
+ Số hữu tỉ `3/5` được biểu diễn bởi điểm `A` nằm bên phải điểm `O` và cách điểm `O` một đoạn bằng `3` đơn vị cũ.
3. Số đối của một số hữu tỉ
- Trên trục số hai số hữu tỉ phân biệt có điểm biểu diễn nằm về hai phía của điểm gốc `O` và cách đều điểm gốc `O` được gọi là hai số đối nhau.
- Số đối của số hữu tỉ `a`, kí hiệu là `–a`.
- Số đối của số `0` là `0`.
Ví dụ:
4. So sánh các số hữu tỉ
- Ta có thể so sánh hai số hữu tỉ bằng cách viết chúng dưới dạng phân số rồi so sánh hai phân số đó.
- Với hai số hữu tỉ `x;y` ta luôn có hoặc `x=y`, hoặc `x < y`, hoặc `x>y`.
- Trên trục số, nếu `a < b` thì điểm `a` nằm trước điểm `b`.
- Nếu `x < y, ` `y < z` thì `x < z` (tính chất bắc cầu).
Ví dụ: So sánh `0,6` và `3/2`
Ta có: `0,6 < 1;` `1 < 3/2` nên `0,6 < 3/2`.
Hotline: 1900 633 551
