I. Lý thuyết:
`1`. Quy tắc: Muốn tính thể tích hình hộp chữ nhật ta lấy chiều dài nhân với chiều rộng rồi nhân với chiều cao (cùng đơn vị đo).
`V = a xx b xx c`
Trong đó: `a, b, c` lần lượt là chiều dài, chiều rộng, chiều cao của hình hộp chữ nhật.
`2`. Một số dạng bài tập:
Dạng `1`: Tính thể tích hình hộp chữ nhật khi biết `3` kích thước
Phương pháp: Muốn tính thể tích hình hộp chữ nhật ta lấy chiều dài nhân với chiều rộng rồi nhân với chiều cao (cùng đơn vị đo).
Ví dụ: Tính thể tích hình hộp chữ nhật có chiều dài `12cm`, chiều rộng `5cm` và chiều cao `8cm`.
Bài giải
Thể tích hình hộp chữ nhật đó là:
`12 xx 5 xx 8 = 480` `(cm^3)`
Đáp số: `480 cm^3`
Dạng `2`: Tính chiều cao của hình hộp chữ nhật
Phương pháp: Chiều cao của hình hộp chữ nhật bằng thể tích chia cho diện tích đáy.
`c = V : (a xx b)`
Ví dụ: Tính chiều cao của hình hộp chữ nhật có thể tích là `1350` lít, biết chiều dài và chiều rộng của hình hộp chữ nhật lần lượt là `1,5m` và `1,2m`.
Bài giải
Đổi: `1350` lít `=` `1350dm^3` `=` `1,35m^3`
Diện tích đáy của hình hộp chữ nhật là:
`1,5 xx 1,2 = 1,8` `(m^2)`
Chiều cao của hình hộp chữ nhật là:
`1,35 : 1,8 = 0,75` `(m)`
Đáp số: `0,75m`
Dạng `3`: Tính diện tích đáy khi biết thể tích
Phương pháp: Diện tích đáy của hình hộp chữ nhật bằng thể tích chia cho chiều cao.
`a xx b = V : c`
Ví dụ: Một bể nước dạng hình hộp chữ nhật có thể tích là `30dm^3`, chiều cao là `0,4m`. Biết đáy bể có chiều rộng là `1,5dm`. Tính chiều dài của đáy bể.
Bài giải
Đổi: `0,4m = 4dm`
Diện tích đáy của bể nước hình hộp chữ nhật là:
`30 : 4 = 7,5` `(dm^2)`
Chiều dài của đáy bể là:
`7,5 : 1,5 = 5` `(dm)`
Đáp số: `5dm`
Dạng `4`: Toán có lời văn (thường tính thể tích nước, chiều cao mực nước…..)
Phương pháp: Đọc kĩ đề bài, xác định dạng toán và yêu cầu của đề bài rồi giải bài toán đó.
Ví dụ: Một bể cá dạng hình hộp chữ nhật có chiều dài `90cm`, chiều rộng `50cm` và chiều cao `75cm`. Mực nước ban đầu trong bể cao `45cm`. Người ta cho vào bể một hòn đá có thể tích `18dm^3`. Hỏi mực nước trong bể lúc này cao bao nhiêu xăng-ti-mét?
Bài giải
Đổi: `18dm^3 = 18` `000cm^3`
Diện tích đáy của bể cá là:
`90 xx 50 = 4500` `(cm^2)`
Chiều cao mực nước tăng thêm là:
`18` `000 : 4500 = 4` `(cm)`
Chiều cao mực nước lúc sau khi thả hòn đá là:
`45 + 4 = 49` `(cm)`
Đáp số: `49cm`