1. Quy tắc
a) Chia một số thập phân cho một số tự nhiên
Muốn chia một số thập phân cho một số tự nhiên, ta làm như sau:
Chia phần nguyên của số bị chia cho số chia.
Viết dấu phẩy vào bên phải thương đã tìm được trước khi lấy chữ số đầu tiên ở phần thập phân của số bị chia để tiếp tục thực hiện phép chia.
Tiếp tục chia với từng chữ số ở phần thập phân của số bị chia.
b) Chia một số tự nhiên cho một số tự nhiên mà thương tìm được là một số thập phân
Khi chia một số tự nhiên cho một số tự nhiên mà còn dư, ta tiếp tục chia như sau:
Viết dấu phẩy vào bên phải thương.
Viết thêm vào bên phải số dư một chữ số 0 rồi chia tiếp.
Nếu còn dư nữa, ta lại viết thêm vào bên phải số dư một chữ số 0 rồi tiếp tục chia, và có thể cứ làm như thế mãi.
c) Chia một số tự nhiên cho một số thập phân
Muốn chia một số tự nhiên cho một số thập phân, ta làm như sau:
Đếm xem có bao nhiêu chữ số ở phần thập phân của số chia thì viết thêm vào bên phải số bị chia bấy nhiêu chữ số 0.
Bỏ dấu phẩy ở số chia rồi thực hiện phép chia như chia các số tự nhiên.
d) Chia một số thập phân cho một số thập phân
Muốn chia một số thập phân cho một số thập phân, ta làm như sau:
Đếm xem có bao nhiêu chữ số ở phần thập phân của số chia thì chuyển dấu phẩy ở số bị chia sang bên phải bấy nhiêu chữ số.
Nếu số chữ số ở phần thập phân của số bị chia ít hơn số chữ số ở phần thập phân của số chia thì ta viết thêm các chữ số 0 vào bên phải số bị chia cho đủ.
Bỏ dấu phẩy ở số chia rồi thực hiện phép chia như chia cho số tự nhiên.
2. Ví dụ
a) Đặt tính rồi tính: 94,8:6=?
- 9 chia 6 được 1, viết 1; 1 nhân 6 bằng 6; 9 trừ 6 bằng 3, viết 3.
- Hạ 4 được 34; 34 chia 6 được 5, viết 5; 5 nhân 6 bằng 30; 34 trừ 30 bằng 4, viết 4.
- Viết dấu phẩy vào bên phải 5.
- Hạ 8 được 48; 48 chia 6 bằng 8, viết 8; 8 nhân 6 bằng 48; 48 trừ 48 bằng 0, viết 0.
Vậy 94,8:6=15,8
b) Đặt tính rồi tính: 50:8=?
- 50 chia 8 được 6, viết 6; 6 nhân 8 bằng 48; 50 trừ 48 bằng 2, viết 2.
- Để chia tiếp, ta viết thêm dấu phẩy vào bên phải 6.
- Viết thêm chữ số 0 vào bên phải 2 được 20; 20 chia 8 được 2, viết 2; 2 nhân 8 bằng 16; 20 trừ 16 bằng 4, viết 4.
- Viết thêm chữ số 0 vào bên phải 4 được 40; 40 chia 8 được 5, viết 5; 5 nhân 8 bằng 40, 40 trừ 40 bằng 0; viết 0.
Vậy 50:8=6,25
c) Đặt tính rồi tính: 52:6,5=?
Ta có: 52:6,5=(52×10):(6,5×10)=520:65
Ta đặt tính như sau:
- Phần thập phân của số chia có một chữ số
- Viết thêm một chữ số 0 vào bên phải số bị chia được 520; bỏ dấu phẩy ở số chia được 65
- Thực hiện phép chia 520:65
Vậy 52:6,5=8
d) Đặt tính rồi tính: 38,72:12,1=?
Ta có: 38,72:12,1=38,72:12,10=3872:1210
Ta đặt tính như sau:
- 3872 chia 1210 được 3, viết 3; 1210 nhân 3 bằng 3630; 3872 trừ 3630 bằng 242, viết 242
- Để chia tiếp, ta viết thêm dấu phẩy vào bên phải số 3
- Viết thêm một chữ số 0 vào bên phải 242 được 2420; 2420 chia 1210 được 2, viết 2; 1210 nhân 2 bằng 2420; 2420 trừ 2420 bằng 0; viết 0
Vậy 38,72:12,1=3,2
Hotline: 1900 633 551
