1. Đảo ngữ:
Đảo ngữ là sự thay đổi trật tự cấu tạo ngữ pháp thông thường của câu, nhằm nhấn mạnh và làm nổi bật ý cần diễn đạt
Ví dụ :
Chất trong vị ngọt mùi hương
Lặng thầm thay những con đường ong bay...
(Nguyễn Đức Mậu)
- Dòng 2 đảo VN lên trước góp phần nhấn mạnh được ý nghĩa đẹp đẽ : Sự lao động thầm lặng, không mệt mỏi của bầy ong thật đáng cảm phục).
2. Tương phản:
Là cách sử dụng từ ngữ đối lập, trái ngược nhau để tăng hiệu quả diễn đạt.
Ví dụ:
O du kích nhỏ giương cao súng.
Thằng Mỹ lênh khênh bước cúi đầu.
- O du kích nhỏ >< thằng Mĩ lênh khênh; giương cao súng >< bước cúi đầu.
- Ngợi ca vẻ đẹp dũng cảm, kiên cường của cô du kích.
3. Câu hỏi tu từ
Câu hỏi tu từ là câu hỏi nhưng không nhằm mục đích tìm kiếm câu trả lời, mà dùng để bộc lộ tình cảm, cảm xúc của người viết.
Ví dụ:
Khoáng sản tiềm tàng trong ruột núi non
châu báu vô biên dưới thềm lục địa
rừng đại ngàn bạc vàng là thế
phù sa muôn đời như sữa mẹ
sông giàu đằng sông và bể giàu đằng bể
còn mặt đất hôm nay thì em nghĩ thế nào?
lòng đất rất giàu, mặt đất cứ nghèo sao?
(Nguyễn Duy, Đánh thức tiềm lực)